Schrijfster loopt 7 jaar achter Etty Hillesum aan

Schrijfster loopt 7 jaar achter Etty Hillesum aan

12 november 2022

 

Het was muisstil donderdagavond in De Poort in Zwartsluis toen schrijfster Judith Koelemeijer over de door haar geschreven biografie van Etty Hillesum vertelde. De aanwezigen luisterden bijkans ademloos naar het ‘meeslepende’ verhaal over de ‘vrijgevochten Joodse vrouw, die in de oorlog met haar familie werd omgebracht in het Duitse vernietigingskamp Auschwitz.


In september werd het boek in Amsterdam gepresenteerd en er bestond meteen veel belangstelling voor de biografie, die inmiddels is vertaald in het Duits, Italiaans en Frans. In ons land is een tweede druk al in de maak. Koelemeijer hield haar lezing op uitnodiging van de stichting Herdenking Joods Leven Zwartewaterland.


De auteur vertelde dat zij 10 jaar geleden al was gevraagd door de uitgever om een biografie over Etty Hillesum te schrijven. Pas drie jaar later begon zij er aan. Het is een zware klus geweest, zo bekende Koelemeijer, om het project te af te ronden. Zij heeft liefst zeven jaar aan de biografie gewerkt en vertelde opgelucht te zijn dat de klus eindelijk was geklaard.


Er is al veel over Etty Hillesum geschreven. Zelf hield de Joodse vrouw net als Anne Frank tijdens de oorlogsjaren een dagboek bij. Dat is na de oorlog verschenen onder de titel ‘Het verstoorde leven’; in liefst 22 talen vertaald en er zijn zo’n anderhalf miljoen exemplaren van verkocht. Koelemeijer stelde echter dat zij het hele historische onderzoek opnieuw heeft gedaan, maar dat gaf haar ook nieuwe inzichten in wie Etty Hillesum was. Bovendien bleken volgens de schrijfster ook nog wel eens dat veronderstelde hardnekkige feiten, die een eigen leven gingen leiden, niet altijd te kloppen met de werkelijkheid.


“Als schrijver heb ik haar zeven jaar voortdurend bevraagd. Dat deed ik om haar beter te begrijpen”, hield Koelemeijer haar gehoor voor. “Etty was een jonge vrijgevochten vrouw en de biografie over haar is ook veel meer dan alleen een oorlogsverhaal.” Niet alles, zo gaf de schrijfster toe, is zij te weten gekomen over Etty ondanks intensief onderzoek. “Haar eerste grote liefde was een zekere Max, maar informatie over hem heb ik ondanks mijn speurwerk niet kunnen achterhalen. Dan had ik misschien ook de liefdesbrieven kunnen inzien die Etty aan hem had geschreven. Maar probeer maar eens een Joodse Max te vinden in het Amsterdam van de jaren ’30”, verzuchtte de auteur. Het bleek Koelemeijer donderdagavond in zekere zin nog steeds dwars te zitten. “Dat kan ik niet uitstaan”, zei ze getergd in gebouw De Poort.

 

Gepubliceerd door Robert Jansema, Zwartsluisactueel.nl